نظامنامه قانون وکالت

فصل اول : در تعیین وکلای محدوده و کارگشایان و درخواست پروانه وکالت

ماده 3 - برنامه امتحانات کارگشایان عبارت است از:

1 ـ کلیات قانون اصول محاکمات حقوقی‌.

2 ـ کلیات قانون اصول محاکمات جزایی‌.

3 ـ کلیات قانون اصول محاکمات مدنی‌.

4 ـ کلیات قانون اصول محاکمات مجازات عمومی‌.

5 ـ کلیات قوانین و نظامنامه‌های ثبت اسناد و املاک‌.

6 ـ قانون نظامات راجعه به وکالت‌.

7 ـ کلیات قوانین تجاری‌.

ماده 4 - امتحان کتبی و شفاهی است و حداکثر نمرات شش است‌. شش خیلی خوب ـ پنج خوب ـچهار کافی ـ سه قابل قبول ـ دو بد ـ یک خیلی بد.

ماده 5 - برای قبول شدن در امتحان حداقل معدل امتحان کتبی و شفاهی نباید از سه کمتر باشد و معهذا هر داوطلبی که دارای یک نمره یک یا دو نمره دو باشد مردود است‌.

ماده 16 - تقاضای رسیدگی از محکمه انتظامی که در ماده 12 قانون وکالت مقرر است به وسیله‌عرضحال به عمل می‌آید و هرگاه معترض مستنداتی داشته باشد و ضمیمه عرضحال ننماید پس از ابلاغ‌عرضحال به قسمت تشکیلات وکلاء دیگر سندی از او پذیرفته نخواهد شد.

ماده 17 - عرضحال باید در دو نسخه تنظیم و یک نسخه از آن را دفتر دیوان‌عالی تمیز در ظرف پنج روز از تاریخ وصول به قسمت تشکیلات وکلا بفرستد.

ماده 18 - هرگاه اختلاف صلاحیت علمی تقاضاکننده برای شغل وکالت یا برای درجه مورد تقاضا باشدمحکمه انتظامی اختباری از معلومات او به عمل خواهد آورد اختبار مزبور کتبی و شفاهی است و هرگاه‌راجع به صلاحیت اخلاقی تقاضاکننده باشد محکمه عالی انتظامی اظهارات نماینده دفتر کل بازرسی‌تشکیلات وکلا را استماع خواهد نمود.فصل دوم : در تشکیلات کانون وکلا و معاضدت قضایی‌

ماده 34 - موسسه معاضدت قضایی در مرکز است و دارای شعب ذیل می‌باشد:

1 ـ دبیرخانه‌.

2 ـ شعبه عرایض‌.

3 ـ شعبه قضایی‌.

ماده 35 - کارکنان معاضدت قضایی باید حتی المقدور از بین وکلا عدلیه انتخاب شوند و ممکن است‌ برای آنها حق‌الزحمه در بودجه کانون منظور شود.

ماده 36 - تقاضای معاضدت در دبیرخانه موسسه مزبور داده می‌شود کسانی که دور از مرکز معاضدت ‌قضایی هستند می‌توانند مستقیما یا توسط کانون محل در صورتی که تشکیل شده باشد و یا به هر وسیله دفتر عدلیه اقامت خود را تقاضا نمایند. در این‌صورت کانون یا دفتر عدلیه محل موظف است تقاضانامه را به انضمام مستندات و مدارکی که به‌موجب ماده 37 این نظامنامه مقرر است در اسرع اوقات به دبیرخانه معاضدت قضایی ارسال دارند مده

37 ـ در صورتی که معاضدت قضایی لازم بداند که توضیحاتی از تقاضاکننده بخواهد مشارالیه به‌وسیله نامه یا اخطار احضار می‌شود ولی هرگاه اقامتگاه متقاضی خارج از مرکز معاضدت قضایی باشدتحقیقات به وسیله یکی از وکلا یا دفتر عدلیه محل یا پارکه محل اقامت تقاضاکننده به عمل می‌آید:

1 ـ تصدیق از معتمدین یا کلانتری یا محل اقامت تقاضاکننده مبنی بر عدم قدرت او برای تادیه حق الوکالت.

2 ـ رونوشت مدارک دعوی‌.

ماده 38 - معاضدت قضایی می‌تواند تحقیقاتی در دلایل دعوی بنماید و هرگاه تشخیص دهد که‌ مقصود تقاضاکننده سو استفاده و شرخری است از تعیین وکیل خودداری و تقاضا را رد نماید.

ماده 39 - در صورت رد، تقاضاکننده می‌تواند در ظرف (ده روز) به هیأت مدیره کانون شکایت کند. رای‌هیات مدیره قطعی است‌.

ماده 40 - کلیه ارجاعاتی که از طرف معاضدت قضایی در حدود صلاحیت مؤسسه به وکلا یا دفاترعدلیه یا پارکه‌ها می‌شود باید به اسرع وقت انجام گردد.

ماده 41 - شعبه عرایض پس از وصول عرضحال به طریق ذیل اقدام خواهد نمود: هرگاه عرضحال ناقص باشد نواقص آن را به دفتر دستور خواهد داد و اگر عرضحال کامل باشد عقیده‌خود را در پیشرفت دعوی خواهد نوشت و در صورتی که پیشرفت داشته باشد آن را به شعبه قضایی‌تسلیم خواهد نمود. شعبه قضایی وکیلی را برای تقاضاکننده معین می‌نماید.

ماده 42 - ابلاغات در سه نسخه صادر می‌شود: نسخه اول به تقاضاکننده داده خواهد شد و نسخه ثانی در پرونده مربوط بایگانی و نسخه ثالث برای‌ابلاغ به وکیل انتخابی به دفتر کانون ارسال می‌شود.

ماده 43 - وکیل منتخب مکلف است قرارداد حق الوکاله تنظیم نموده نسخه دوم آن را با رسید وکالتنامه‌به دبیرخانه معاضدت قضایی بفرستد و پس از ختم دعوی در صورتی که موکل محکوم له واقع شودخمس حق الوکاله را که در قرارداد تنظیمی مقرر است وصول و به صندوق کانون ایصال دارد مگر اینکه‌ثابت نماید که دریافت حق الوکاله قانونا غیرمقدور است‌.

ماده 44 - وکیل انتخابی باید از جریان کار مرجوع شعبه قضایی را مطلع دارد.

ماده 45 - وکیل انتخابی می‌تواند از شعبه موسسه راجع به طرز اقداماتی که لازم است مشورت کند.

ماده 46 - در مواردی که انجام مقدمات و تشریفات مربوطه به معاضدت قضایی موجب انقضای‌موعدی از تقاضاکننده بشود رئیس کانون می‌تواند مستقیما وکیل انتخاب نماید مشروط به اینکه‌تقاضانامه از حیث ضمایم کامل باشد.

ماده 47 - قرارداد حق الوکاله معاضدتی به اسم معاضدت قضایی تنظیم می‌شود و مامور وصول حق‌کانون محاسبات موسسه مزبور است‌.

ماده 48 - نمونه اوراق تقاضانامه و سایر اوراق مربوطه به امور معاضدت را هیات مدیره کانون تعیین‌خواهد نمود.

ماده 49 - دفتر معاضدت مکلف است اطلاعاتی که از طرف وکیل انتخابی واصل می‌شود به موکل ابلاغ‌نماید. مواد 50 تا 53 مربوط به ترفیع است به مواد 47 به بعد آیین‌نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلامراجعه شود.

فصل چهارم : در تکالیف و تشکیلات دارالوکاله‌

ماده 54 - وکلای عدلیه مکلفند محل سکونت خود را کتبا به قسمت تشکیلات وکلا اطلاع دهند و درصورتی که محل سکونت خود را تغییر دهند مراتب را با قید محل اقامت جدید در ظرف 24 ساعت به‌ قسمت مزبور بنویسند.

ماده 55 - وکلا مکلفند دارای دفاتر ذیل باشند:

1 ـ دفتر ثبت‌.

2 ـ دفتر رسید اسناد موکلین‌.

3 ـ دفتر درآمد و هزینه دارالوکاله و موکلین‌. دفاتر مزبور مطابق دستور قسمت تشکیلات وکلا تنظیم و نگاهداری خواهد شد و باید در اولین اخطارقسمت مزبور یا پارکه وکلا ارائه و تسلیم شود.

ماده 56 - وکلای عدلیه مکلفند برای هرگونه وجهی که از موکل به منظور حق الوکاله یا مخارج محاکمه‌یا مسافرت و یا سایر مخارج قانونی دریافت می‌کنند قبض رسید مخصوص که مطابق نمونه موجوده دردفتر کانون وکلا است به موکل بدهند و صریحا قید نمایند وجه ماخوذه بابت حق الوکاله است یا سایرمخارج قانونی‌.

ماده 57 - وکلا باید در مقابل هر سندی که از موکل دریافت می‌کنند اعم از اینکه سند مزبور اصل باشد یا رونوشت مصدق رسیدی مطابق نمونه مخصوص که در کانون وکلا موجود است به موکل بدهند و نوع سند، مفاد و تاریخ آن را در ورقه رسید قید نمایند.

ماده 58 - وکلا مکلفند همه ساله در هر فروردین ماه صورتحساب شش ماه گذشته را برای موکل ‌بفرستند صورتحساب تفصیلی است و رونوشت آن در پرونده مربوطه به موکل بایگانی می‌شود.

ماده 59 - وکلا مکلفند در ظرف 24 ساعت پس از اعلام تعلیق پروانه وکالت و دفاتر وکالتی خود را درمرکز به قسمت تشکیلات وکلا و در ولایات به مدعیان عمومی که سمت نمایندگی دفتر کل بازرسی وتشکیلات وکلا را دارند تسلیم نمایند که تا تعیین تکلیف قطعی آنها در پرونده آنها بایگانی شود این ماده‌شامل اشخاصی که قبل از اجرای قانون وکالت معلق گردیده‌اند نیز می‌باشد و تا تعیین تکلیف قطعی‌پروانه و دفاتر در پرونده وکیل معلق موقتا بایگانی می‌شود متخلف به مجازات انتظامی از درجه چهار به‌بالا محکوم خواهد شد.

ماده 60 - وکلای عدلیه و کارگشایان نباید بالاتر از درجه‌ای که دارند قبول وکالت نمایند.

ماده 61 - وکلای عدلیه و کارگشایان نباید:

1 ـ در امور وکالتی ایجاد وسایط نمایند.

2 ـ برای تعویق حق طرف از وکالت موکل استعفاء داده و سپس به وسیله وکالتنامه جدیدی همان دعوی‌را تعقیب نمایند.

3 ـ برای تطویل محاکمه و تعویق در احقاق حق ادعای جعل و یا تعیین جاعل نمایند و یا به طور کلی‌موجبات تطویل محاکمه را فراهم آورند.

ماده 62 - وکلا مکلفند لوایح و نوشتجات خود را طبق اوراق مخصوصی که در لوحه آن نام و محل‌اقامت خود و دارالوکاله مربوطه را قید کرده باشند به محاکم تسلیم نمایند و حتی المقدور ماشین تحریراستعمال نموده و یا مکاتبات را با خط خوب و خوانا بنویسند.

ماده 63 - وکلا مکلفند وکالتنامه‌هایی که از موکلین دریافت می‌دارند طبق اوراق مخصوصی که برای‌این کار مقرر است تنظیم و به موکل بدهند متخلف در وهله اول به سه ماه انفصال و در صورت تکرارممنوع الوکاله خواهد شد.

ماده 64 - وکلای درجه اول مکلفند برای پذیرایی موکلین و انجام وظایف وکالتی خود دارای دارالوکاله‌که مطابق نظامات ذیل باشد، باشند:

1 ـ محل آن مناسب و به قسمت تشکیلات وکلا اطلاع داده شده باشد.

2 ـ لااقل دارای یک نفر وکیل که قسمت معاونت دارالوکاله را خواهد داشت و به اندازه کافی عضوتحریری باشد.

3 ـ همه روزه لااقل چهار ساعت برای پذیرایی ارباب رجوع مفتوح و ساعات پذیرایی در درب وروداعلام شده باشد و یک نفر عضو برای انجام تقاضای ارباب رجوع حاضر باشد.

4 ـ دارای ثبت و بایگانی منظم باشد و برای هر موکل پرونده که محتوی کلیه اقداماتی که شده باشد.

5 ـ دفتر نماینده به نام موکلین داشته باشد.

فصل پنجم : در لباس‌

ماده 65 - وکلای عدلیه نباید به هیچ عنوان و عذری عرضحال که از حیث تمبر ناقص باشد به محاکم‌تقدیم دارند.

ماده 66 - وکلای درجه اول و دوم عدلیه مکلفند در موقع محاکمات جنایی و در سایر محاکماتی که‌قضات با لباس قضایی هستند و همچنین در مواردی که از طرف قسمت تشکیلات وکلا به آنها ابلاغ‌ می‌شود با لباس مخصوص وکالت حاضر شوند استعمال لباس وکالت غیر از موارد فوق ممنوع است‌.

ماده 67 - لباس مخصوص وکالت عبارت است از لباده و کلاه مشکی و یقه لب شکسته سفید و دستمال گردن سفید چین‌دار مطابق نمونه که در قسمت تشکیلات وکلا موجود است با شلوار و کفش و جوراب مشکی استعمال می‌شود.

ماده 68 - داشتن لباس وکالت برای وکلای درجه اول و دوم اجباری است‌.

ماده 69 - لباس اعضای هیات مدیره دارای مشخصات ذیل است‌: مغزی طلایی در طرفین پارچه که از شانه چپ به طرف جلو آویخته شده (اپی تژ) و علامت کانون که‌روی آن در قسمت پایین ملیله‌دوزی شده باشد. دوره کلاه و روی (اپی تژ) لباس رئیس کانون ملیله‌دوزی به شکل برگ گل سرخ که طرفین آن دارای نوارملیله دوزی به عرض دو سانتی متر است‌. لباس نایب رئیس مطابق لباس رئیس است به استثنای ملیله‌دوزی طرفین برگ سرخ‌.

ماده 70 - علامت ممیزه لباس وکلایی که دارای درجه علمی لیسانس هستند عبارت از پوست سفیدی‌است به عرض شش سانتی متر که در آخر (اپی تژ) در جلو و پشت دوخته می‌شود اعضای موسسه کانون‌مرکزی می‌توانند علامت کانون را در روی (اپی تژ) استعمال نمایند. برای استعمال علایم ممیزه مندرجه در این ماده باید قبلا از طرف دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاتحصیل اجازه نمود.